Monday, 7 August 2023

बौद्धांची आचारसंहिता

 


|| आचारो परमो धम्मो ||
बौद्ध म्हणजे काय?
बौद्ध म्हणजे बुद्धिवादी, व डोळसवृत्ती बाळगणारे तसेच स्वातंत्र्य,समता, बंधुता, न्याय आणि नीती या तत्वांना मानणारा,प्रज्ञा, शील करून यांचे आचरण करणारा, परिवर्तनवादी म्हणजे बौद्ध होय.
बौद्धांची आचारसंहिता:
बुद्धांच्या काळात संघ प्रवेशापूर्वी दीक्षा दिली जायची. उपासकांस त्रिशरण-पंचशीलाने दीक्षा दिली जायची.१४ ऑक्टोबर, १९५६ दिनी बाबासाहेबानी दीक्षा घेतली. म्हणून वयाच्या १८ वर्षानंतर प्रत्येकाने धम्मदीक्षा घेतली पाहिजे.
बाबासाहेबांनी दिलेल्या २२ प्रतिज्ञा म्हणजे बौद्धांची सामाजिक आचारसंहिता होय.
त्याचप्रमाणे पंचशील,अष्टशील हि आपली आचार संहिता होय.
घरात पूजास्थान असावं व दर्शनीय भागात धम्मध्वज, धम्मचक्र महापुरुषांच्या प्रतिमा असाव्यात.
२४ प्रकारच्या शिबीरातून प्रशिक्षण घेणे हि आपली आचार संहिता,
आपण बुद्ध आणि त्यांचा धम्म या ग्रंथाचे वाचन आपण केले पाहिजे.
आपल्या निवासस्थानाचे, मुला-मुलींची नावे हे बौद्ध संस्कृतीला अनुरूप असावीत.
जयभीम करतांना दोन्ही हात हृदयाशी जोडून करावा.
भन्तेजींना आपण नम्रपणे वंदामि भन्ते म्हंटले पाहिजे. शक्य असल्यास पंचांग प्रणाम करावा.
आपण सण, मंगल दिन, पवित्र स्थळे, जयंत्या , स्मृतिदिन,विजय संगम व
क्रांती दिन साजरे केले पाहिजेत.
बौद्धांनी हळदी कार्यक्रम करू नये. त्या ऐवजी पर्यायी उटणे लावण्याचे कार्यक्रम आपण करू शकतो मात्र त्यात अंधश्रद्धांचे पालन करू नये.
आपण लग्नपत्रिकेतील वेळ हि मुहूर्त पहिल्यासारखी ११:४५ किंवा १२:१५ अशी टाकू नये. व विवाह विधी हा दिलेल्या वेळेत पार पाडावा.
तसेच मंगळसूत्र न घालता अशोक चक्रांकित मंगळसुत्त घालावे.
पतीच्या मृत्यू नंतर पत्नीचे अलंकार उतरवू नयेत. आपण आयुष्यमान,आयुष्यमती, आयुष्यमानीनी, आयुनी, आदरणीय हे शब्द सन्मानार्थ लिहावेत.
मृत व्यक्तीस कलकथित, स्मृतिशेष म्हणावे.
गुणात्मक आचारसंहिता :
समोरच्या व्यक्तीने आपल्याला ओळखले पाहिजे ते आपल्या आचरणातून.त्यासाठी आपण शीलवान, सदाचारी, सद्गुणी वर्तन अंगिकारले पाहिजे. तुमची वाणी हि सम्यक असली पाहिजे.आपण विकार मुक्त असले पाहिजे. आपण दानपारमीतीचे पालन करावे. गुणी लोकांची सांगत करावी.
धम्म हा आचरणात आहे आणि धम्म हाच आपला मार्गदर्शक आहे.

0 comments: